تجربه موفق-14

تولید یک جونده‌کش کاملا گیاهی توسط یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی

به گزارش روابط عمومی صندوق نوآوری و شکوفایی، موش‌ها سالانه 33 میلیون تن مواد غذایی را از بین می‌برند که این میزان غذا، برای تغذیه یک ساله 130 میلیون نفر کافی است. جوندگان به عنوان یکی از آفات زیان‌بار در کشاورزی و انتقال بیماری‌ها و آلودگی‌ها به انسان و محیط زیست شناخته می‌شوند. بنابراین تلاش برای توسعه تولید آفت‌کش‌ها از جمله جونده‌کش‌ها در حفاظت از محصولات در برابر آفات و بیماری‌ها یکی از راه‌های به حداکثر رساندن بازده محصولات کشاورزی برای پاسخگویی به تقاضای روزافزون جهانی برای غذا است. البته که تولید آفات‌کش‌ها و جونده‌کش‌ها زمانی به یکی از اهداف مهم هر کشوری تبدیل می‌شود که این تولیدات عاری از هرگونه مواد شیمیایی و مضر باشد.

در همین راستا، سید مهدی محجوب بعد از 15 سال پژوهش در این زمینه با تاسیس شرکت دانش‌بنیان یارا طبیعت محجوب ایده خود را به یک جونده‌کش کاملا طبیعی و گیاهی تبدیل کرد و توانست با همراهی اعضای خانواده خود و حمایت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی این محصول را به مرحله تولید و عرضه برساند. 

سید مهدی محجوب مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان یاراطبیعت محجوب با اعلام اینکه جونده‌کش گیاهی «محبیتال» یک محصول کاملا طبیعی است که حاصل 15 سال کار تحقیقاتی است، درباره ویژگی این محصول دانش‌بنیان و اهداف تاسیس این شرکت عنوان کرد: این محصول کاملا منحصر به فرد بوده و در دنیا هیچ مورد مشابهی از آن وجود ندارد. پس از تولید این محصول، شرکتی با عنوان شرکت یاراطبیعت محجوب تاسیس و ثبت کردم و به تولید انبوه این محصول پرداختم. البته فعالیت‌های شرکت به اینجا ختم نشد و پس از آن یک حشره‌کش خانگی را هم تولید کردیم. هدف شرکت ما تولید محصولات متعدد و کپی‌برداری از شرکت‌های داخلی و خارجی نیست بلکه ما درصدد تولید و عرضه محصولات دانش‌بنیان با کیفیت و منحصر به فرد هستیم. 

وی درباره اهمیت دانش فنی این محصول در دنیا افزود: با توجه به اینکه جونده‌کش گیاهی نمونه داخلی و خارجی ندارد، از چند سال قبل پیشنهاداتی از کشورهای اروپایی برای خرید دانش فنی این محصول داشتم و از آنجا که این محصول را برای کشور و کشاورزان هم‌وطن خود تولید کرده‌ام با مخالفت من مواجه شدند.

سید مهدی محجوب درباره برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای صادرات این محصول به کشورهای دیگر خاطرنشان کرد: شرکت ما در سال 1400 تاسیس شده است که البته به دلیل طولانی بودن بروکراسی‌ها با گذشت 11 ماه تلاش برای دریافت پروانه بهره‌برداری، هنوز مجوز آن صادر نشده است؛ بنابراین بعد از اخذ کارت بازرگانی به حوزه صادرات ورود می‌کنیم. 

به گفته وی، آفات‌کش‌ها اکثرا وارداتی هستند. این محصولات، با کیفیت پایین و ارزبری‌های قابل توجهی وارد می‌شوند. یکی از اهداف شرکت ما این است که بعد از تامین نیاز داخلی به این محصول، آن را به کشورهای دیگر صادر کنیم. 

مدیرعامل شرکت یاراطبیعت محجوب درباره اهمیت مقابله با این گونه از آفات گیاهی خاطرنشان کرد: جوندگان، گروهی از پستانداران هستند. این آفات از نظر اقتصادی، کشاورزی، پزشکی و بهداشتی بسیار مخرب و خسارت‌بار هستند و مخزن بسیاری از بیماری‌های خطرناک محسوب می‌شوند. این آفات جزو آفات عمومی در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر محسوب می‌شوند (به این معنی که طبق قانون دولت‌ها موظف هستند با این موجودات از طرق مختلفی چون تهیه سموم و آموزش مبارزه کنند)؛ دامنه خسارت‌شان بسیار است و تکثیر آنها هر ساله به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد تا جایی که فراوانی آنها در سال جاری در طول 80 سال اخیر بی‌سابقه بوده است. 

به گفته وی، سالانه باید در یک میلیون و 400 هزار هکتار از اراضی کشور با این آفات و توسط جونده‌کش‌ها مبارزه شود که با احتساب دو تا سه گرم به ازای هر سوراخ لانه یا ایستگاه برای یک هکتار، حدود 400 گرم جَوَنده‌کُش محبیتال باید مصرف شود.  

محجوب با اشاره به چرایی کمبود ماده جونده‌کش در دنیا افزود: مبارزه با آفات کشاورزی با یکسری سموم انجام می‌شود. به دلیل شرایط فیزیولوژی خاص این جوندگان و هوش بسیار آنها، این آفات به راحتی کنترل نمی‌شوند به همین دلیل تولید جونده‌کش در همه جای دنیا بسیار دشوار است. برای مثال اگر در دنیا 2500 نوع آفات‌کش مختلف وجود داشته باشد، کمتر از 10 نوع آن در دنیا جونده‌کش است. 

مدیرعامل این شرکت دانش بنیان با اشاره به استقبال کشاورزان و خریداران از این محصول، از صرفه‌جویی ارزی تولید این محصول داخلی خبر داد و بیان کرد: این محصول از نظر اقتصادی نسبت به سموم رایج تقریبا 80 درصد ارزان‌تر است؛ تا قبل از تولید این محصول همه جونده‌کش‌ها وارداتی بوده‌اند. در سال‌های اخیر هم با توجه به گران شدن ارز و اعمال تحریم‌ها این محصولات اکثرا بی‌کیفیت و گران بودند که به معضل بزرگی برای کشور تبدیل شده بود. خوشبختانه استقبال از این محصول امسال بسیار چشمگیر بود، چون جونده‌کش‌ها اغلب وارداتی و دارای سم‌های مضری مانند فسفر دوزنگ است، بنابراین استفاه از این جونده‌کش گیاهی از سوی سازمان حفظ نباتات به همه کشاورزان توصیه شده است. از نظر قیمت، محبیتال به اندازه یک هشتم قیمت محصولات وارداتی برای خریدارانی چون شرکت‌ها، داروخانه‌های گیاه پزشکی، سازمان حفظ نباتات و ... صرفه‌جویی ارزی به همراه دارد. 

مدیرعامل شرکت یاراطبیعت محجوب درباره ایجاد آلودگی محیط زیستی این محصول و سمی شدن مواد غذایی تصریح کرد: ایده آغاز تولید این محصول عاری بودن آن از هرگونه مضرات سموم گذشته بود. یکی از بزرگترین محاسن این ماده، طبیعی و گیاهی بودن آن است. فرآیند طول این محصول بدون نیاز به آب است و هیچ فاضلابی تولید نمی‌کند. 

به گفته وی، یکی از مضرات مهم این سموم شیمیایی ایجاد آلودگی محیطی چون آب و خاک است، اما چون این جونده‌کش را از پسماندهای گیاهی تولید می‌کنیم و در جریان یکسری پروسه به صورت فیزیکی و نه شیمیایی و سمی اثر می‌کند؛ بنابراین بدون ایجاد هیچ‌گونه آلودگی محیطی و سمی کردن محصولات کشاورزی دوباره به طبیعت باز می‌گردد. 

محجوب در پایان درباره نقش نهادهای تخصصی تامین مالی فناوری نظیر صندوق نوآوری و شکوفایی در تولید محصولات دانش‌بنیان، گفت: این نهادها امروز نقش بسیار تاثیرگذاری در تامین مالی نوآوری در کشور برعهده دارند. امیدواریم صندوق نوآوری و شکوفایی با ارائه تسهیلات بیشتر به صندوق‌های پژوهش و فناوری استان، شرکت‌های دانش بنیان را در توسعه تولید اینگونه محصولات استراتژیک یاری کند.